oitas veces ouvín dicir que os lobos non atacan ás
persoas. E isto non é certo. O secretario de Caldas foi comido por
eles cando voltaba da feira de Viana. Algúns dixeron que o mataran
por roubalo, e que despois o comeran os lobos; mais a douscentos
metros de onde o comeran foi atopado un lobo morto coa gorxa furada
por unha bala.
Aqueles días viran os pastores unha manda de dez
cunha loba con tres lobecos. Era tempo de neve, e baixaran da serra
da Moá. Ó parecer, despois de esgotados os cartuchos, quixo subirse
a unha árbore, mais non puido. Alí estaba ó seu carón, o revólver
con seis cartuchos baleiros no lombo. Era un bo revólver americano.
Ó sentirse feridos algúns lobos, todos se botaron enriba del. Se
tivese un bo foco eléctrico quizais se salvase. Ós lobos se non se
lles fere de morte é peor. Eu matei un con dous tiros de postas. Foi
morrer tres cantos máis aló de onde o asegundara. Atináralle na
testa e no fociño, e ía deixando un regueiro de sangue. Arrincaba
cos dentes os canotos das xestas. Quizais non se me arrepuxo porque
era de día.
De
noite médralles o corazón e son moi valentes. Non vos riades. Tamén
lles pasa iso ós lobicáns. O señor cura de Peites tiña un. De noite
ía ó monte e chamaba ós lobos. Viñan con el. Din que abría os
tarabelos das cortes coma unha persoa. Unha noite velo uno o señor
cura. Era un gran cazador. Tiña un rifle de dez tiros que lle
trouxera un sobriño de California. Meteulle dous tiros seguidos no
entrecello ó galgar un pasadoiro. O crego estaba na xanela da
reitoral cun foco, e o lobicán volvía do monte, polas tres da mañá,
acompañado dos lobos. Abrírono e esfolárono axiña, e viron que tiña
o corazón inchado...
¿Sabedes cando se atreven os lobos cos homes?
Cando teñen moita fame, ou cando se decatan de que lles teñen medo.
Por iso case que nunca atacan a tres ou máis xuntos. Cando se atopan
un home só pola serra, póñense a traballalo. Teñen moito
instinto... Xa veredes como o traballan. De primeiro,
acompáñano; despois, póñenselle diante; máis tarde, chéganlle a
zorrega las pernas cos rabos... Así, pouquiño a pouquiño. Vén un
intre en que o home xa non pode máis. O medo alporízalle os cabelos.
Parécelle que lle cravaran arames na testa. Váiselle a voz, perde o
sentido. Xa está perdido. Bótanse os lobos enriba del e esnaquízano.
Cada vinte anos ou menos, dáse por estas terras un caso deses.
Desaparece un home. Crese que o mataron ou que fuxiu para as
Américas. Ó cabo de dous ou tres anos ninguén fala del. Un cazador
atopa nunha xesteira unha caveira. ¿De que sería? Así lle aconteceu
ó Pastrán de Vesuña hai moitos anos. Mais se o home non
perde a coraxe non se atreven con el.
Todos coñecedes coma min ó Emilio, o castrador de
Rugando. Atendede ben e xa saberedes que é certo todo canto levo
dito sobre os lobos. E vostedes tamén, señoritos...
Non habería rapaz coma el se non fose tan
xogantín. Xogaba ata a camisa. Unha vez, na cantina da Cruz, xogou a
besta con tódoslos arreos, e perdeuna. Tivo que andar a pé castrando
ranchos dende Leixazós a Pacios, ou de Bustelo a Vilañán. Era home
moi botado para diante, e o primeiro nas liortas.
Se non me trabuco, fora pola Santa Lucía cando
lle aconteceu o que vos vou contar. Por ise tempo todos sabedes que
non traballan os capadores. O bo do home dedicábase á troula. Había
pouco que casara cunha moza de casa forte. Xa estaba en tratos cun
xateiro da Hermida pra mercar un cabalo.
Queríano moito en tódolos sitios onde capaba
ranchos, e convidábano sempre á mata. Aquel día xantara en Arnado.
Xa se sabe como son eses xantares da mata. Empezan ás doce, poño por
caso, e rematan ás cinco. O fígado asado con aceite e pemento, os
roxóns e o raxo. Viño, nunca falta. Tempo de fartura. Xantara aquel
día en cas do Rulo. Enchéranse de néboa os cavorcos. Non se
vía un burro a tres pasos, dispensando...
O Rulo díxolle que pasara a noite na súa
casa.
_Andan os lobos _advertiulle_ moi bastos. Con
esta néboa tan mesta pódeste esfragar. Non che pase coma o Bieito da
Corga cando ía para Ferramolín, que se derrubou polo canto do Mazo e
foi dar ó río. Alí quedou defunto cos cadrís partidos por testalán,
pois teimou coma ti por saír de Vilarbacú unha noite coma a de hoxe.
Mais o capador había pouco que casara, como vos
dixen, e non houbo xeito de facelo quedar. Nin tan sequera quixo
levar algúns fachucos de palla para o camiño. E alá se foi o Rugando
tan só cunha cachaba de freixo e a súa navalla no peto para se
defender. Grazas a Deus que coñecía ben o camiño. Xa levo dito que
era home valente. El mesmo mo contou en Santa Cubicia de Quiroga, na
tasca do Avelino.
Polas primeiras horas todo foi ben. Non viu
amosas de lobos por ningures. Parouse a acender un pito antes de
chegar á lindeira da devesa de Bonxa. Mais de alí a un pouquichiño
ouviu patuxar nun trollo. Xa sabedes que é un terreo fondal onde se
encora a auga. Unha miguiña dispois ouviu un longo ouveo. E outro
lle respondeu da outra banda da valgada. Tamén sentiu unhas
carreiriñas polos dous lados do camiño. Os lobos seguían chamándose
os uns ós outros. Por sorte para el, había moitos seixos no camiño.
Encheu tódolos petos de croios. Non me dixo que empezara a ter medo,
mais eu coido que si...
Dous lobos grandísimos fórono acompañando. Ían
sempre de par del, ás dúas mans. Case que parecían dous cans que
foran co seu amo. Se el se paraba, tamén eles se paraban. Algunhas
veces púñanselle diante. Entón, o capador guindáballes un coio. E
batíalles. Os lobos apartábanse. No máis fondal dunha congostra tivo
que pasar un pontigo. Esgotara as pedras que trouxera nos petos. Xa
lle quedaban poucos fósforos. Do outro lado do pontigo viu unhas
luces coma de vagalumes. Acendeu un fósforo. Non había pedras no
camiño. Tivo que coller bulleiro coas mans e tirarllo ós lobos, ó
mesmo tempo que berraba moi forte. Ergueuse un e deixouno pasar.
Quizais foran seis. A todos lles relucían os ollos. Un deles
botoulle os dentes á cachaba e arrincoulla da man. Íanse metendo nel
cada vez máis. Ata lle fustrigaban as pernas cos rabos. Acendeu, un
tras outro, os tres fósforos que lle quedaban. Grazas a isto puido
coller un coio. Atinoulle a un lobo no peito. Regañaban todos os
dentes coma cando se van botar sobre as ovellas. Xa sentía que se
lle esmorecían os pulsos, que se ia quedando sen forza. Os lobos
seguían a chamarse uns ós outros. Tremía coma un vimbio. Xa non os
podía escorrentar nin sequera berrar. Íalle estoupar o corazón.
Unhas cantas lancañadas máis e xa estaría na casa. ¿Podería dalas?
De súpeto, viu tremelar unhas luces nas tebras; ladraban uns cas ó
lonxe. Meteu os dedos na boca e asubiou. Chamábano de lonxe.
Estourou un tiro de escopeta.
_Anda Rabelo, anda Sultán ouviu
que dicían.
Diante del había tres fachucos de palla ardendo.
Seus tres cuñados dábanlle fortes apertas.
_Andabámoste buscando _dixo un. Chegaron o
Sultán i o Rabelo brincando ó seu redor e dando ouveos
de ledicia.
Entraron na casa. As mulleres estaban na cociña.
Na gran lareira había un bo lume.
_Traédeme auga –dixo o capador.
E caeu estalicado no chan.
Todos se alporizaron. Houbo moitos berros e
prantos. Máis de dúas horas estivo sen sentido. Levárono ó leito. A
forza de fretas volveulle o acordo.
_Se non sairades a buscarme tan só se me
atoparían os ósos. Xa non podía resistir máis _dixo o bo do home.
Para que vexades como traballan os lobos á xente. |